Câu chuyện cuộc đời của bọ ngựa – “võ sĩ” côn trùng

Tạo hóa luôn giàu sức sáng tạo và đã nhào nặn nên những sinh vật kì lạ bậc nhất thế giới. Bọ ngựa là một loài côn trùng bí ẩn, kì dị không chỉ từ hình dáng tới tập tính kiếm ăn mà chúng còn là võ sĩ, sát thủ tí hon nữa. Chúng ta cùng phỏng vấn và khám phá cuộc đời của “anh chàng” thích làm đỏm này nhé!

Hỏi: Bọ ngựa, anh có thể cho biết về nguồn gốc xuất thân cao quý của mình không ạ?

Bọ ngựa thuộc bộ Siêu bộ cánh lưới Dictyoptera, tên khoa học là Mantodea, xuất thân từ gia đình nhà nòi Mantidae. Trên thế giới có tổng cộng khoảng 2.200 loài bọ ngựa, họ hàng chúng tôi sinh sống rộng rãi trên toàn lãnh thổ châu Á, châu Phi, Trung và Nam Mĩ, ở những nơi có khí hậu ôn đới hay nhiệt đới như Hoa Kì, Úc, Tây Âu. Đôi khi người ta gộp chúng tôi vào họ hàng với các loài côn trùng khác như gián, mối… Thật là buồn!

Hỏi: Võ sĩ có chia sẻ gì về tên gọi nghe rất “ngồ ngộ” của mình không ạ?

Tất nhiên rồi! Bọ ngựa là tên gọi ở Việt Nam thôi, chắc tại vì chúng tớ có cái đầu và khuôn mặt giống như một chú thiên lý mã. Còn chúng tớ có tên tiếng Anh đàng hoàng nha, ấy là “Praying Mantis”. Nhiều người nói rằng tên này là để miêu tả hình dáng của chúng tôi bởi “song kiếm” gia truyền luôn được chúng tôi để trang trọng trước ngực, tựa như đang cầu nguyện đó. Còn trong tên gốc Hy Lạp, tên “Mantis” có nghĩa là “tiên tri” đấy! Điều này cũng đúng đấy chứ, bởi loài bọ ngựa chúng tôi khi săn mồi cũng thật tinh nhanh và thường chiêm nghiệm như những nhà tiên tri mà!

Hỏi: Có vẻ như võ sĩ có tài lẻ là ngụy trang. Anh có thể chia sẻ một chút “bí kíp” được không ạ?

Sẵn lòng thôi! Bọ ngựa có chiều dài trung bình dài từ ½ inch (khoảng 1,3cm) cho tới tận 12 inches (khoảng 30cm) lận đó. Trong giới tự nhiên, chúng tôi là những sinh vật ngụy trang giỏi nhất đấy! Khả năng nổi bật của bọ ngựa là hòa trộn cơ thể với môi trường, che giấu bản thân bậc thầy. Chúng tôi thường lựa chọn đứng tại những chỗ giống với màu cơ thể, nép trong tán lá, bất động để biến mình thành các cành cây nhỏ, chiếc lá hay hòn đá…

Mỗi họ hàng trong đại gia đình chúng tôi đều có những bộ cánh màu sắc đa dạng. Thậm chí, tôi có người họ hàng ở châu Phi, châu Úc là chuyên gia thích ứng. Anh ấy có thể biến thân mình thành màu đen, để hòa vào màu xám của tro sau trận cháy rừng. Nghệ thuật che giấu ngụy trang này giúp chúng tôi sống sót lâu hơn và tốt hơn. Thị lực của bọ ngựa cũng không hề tồi đâu nhé! Với cái đầu có khấc cổ cực kì linh hoạt, chúng tôi có thể quay ngoắt 180 độ, mở to mắt và nhìn xa tới 50 feet (khoảng 1,5m). Đáng khâm phục phải không nào?

Hỏi: Vậy còn món ăn ưa thích của anh là gì? Tại sao mọi người gọi anh là võ sĩ sát thủ?

Bọ ngựa chúng tôi ưa thích nhất là những loài côn trùng nhỏ như sâu bọ, dế, châu chấu, bướm. Nông dân gọi chúng tôi với cái tên trìu mến là “thiên địch” đấy! Với khả năng ngụy trang bậc thầy của mình, bọ ngựa thường rình rập con mồi, bất động, quan sát, từ từ tiến lại gần và rồi… “a lê hấp”. Tốc độ ra đòn của bọ ngựa nhanh đến nỗi mắt người không nhìn thấy được.

Vũ khí lớn nhất của bọ ngựa chính là lưỡi “song kiếm” gia truyền đằng trước ngực với những gai ngạnh nhọn hoắt, chỉ cần cắm một chút vào con mồi là khiến chúng tê liệt rồi. Sau đó, chúng tôi có thể an tâm thưởng thức bữa ăn giàu protein này mà không lo chúng trốn thoát. Không phải khoe, chứ người ta còn lấy tư thế săn mồi của bọ ngựa để sáng tạo ra một môn võ nổi tiếng Trung Hoa – Đường Lang quyền nữa đó!

Hỏi: Vậy kẻ thù mà bọ ngựa sợ nhất là ai?

Kẻ thù nguy hiểm nhất của chúng tôi đó chính là những loài chim ăn côn trùng. Đó là những sinh vật to lớn và chỉ với một cú mổ của chúng thôi cũng đủ “toi” rồi. Những lúc gặp kẻ thù và đối mặt với hiểm nguy cận kề, bọ ngựa cố gắng chiến đấu tới hơi thở cuối cùng, chúng tôi sử dụng triệt để khả năng ngụy trang và phản ứng ương ngạnh nhằm tự vệ, xua đuổi kẻ thù. Nhiều loài sẽ đứng dựng lên, giương cánh và càng gai nhọn thủ thế. Trong trường hợp bị kẻ thù tấn công, chúng tôi cũng luôn thể hiện tinh thần võ sĩ đạo thực thụ, cố gắng đánh trả với những món võ của mình. Bọ ngựa còn rít lên bằng cách phóng một luồng khí từ bụng ra như tiếng hét để đe dọa kẻ thù nữa cơ!

Hỏi: Câu hỏi cuối cùng, bọ ngựa có thể chia sẻ cho bạn đọc biết về cuộc sống hiện tại và vòng đời của mình được không ạ?

Uhm… Như đã nói, bọ ngựa trưởng thành sống được khoảng trung bình 6 tháng. Vòng đời bọ ngựa bắt đầu vào mùa xuân. Bọ ngựa đực và cái sẽ đi tìm nhau, kết đôi và sinh ra em bé. Thường thì bọ ngựa cái đẻ từ 10 – 400 trứng tùy thuộc vào loài. Số lượng trứng này nở ra bọ ngựa con, nhỏ hơn bọ ngựa trưởng thành và không có cánh, săn những con ruồi giấm làm thức ăn. Đây là giai đoạn mà tính mạng của bọ ngựa con lâm vào nguy hiểm. Chúng có rất ít khả năng tự vệ trước những kẻ thù cơ hội. Nếu sống sót, chúng sẽ trưởng thành và trở nên mạnh mẽ như cha mẹ mình.

Xin chia sẻ thêm, hiện nay bọ ngựa đang trở thành một trong những vật nuôi mới cực kì được cưng ở các nước phương Tây. Bọ ngựa được nuôi trong những lồng riêng và chăm sóc như những ngôi sao vật nuôi khác. Hoàng đế của chúng tớ chính là bọ ngựa hoa quỷ khổng lồ (Idolomantis Diabolica). Loài này có nguồn gốc từ Tanzania và các nước châu Phi gần đó, nổi bật với bộ râu sừng quỷ và đôi mắt to đáng sợ, chính là minh chứng cho vẻ đẹp hoang dã bí ẩn của loài côn trùng này.

“Bonus” thêm những bức hình “khắc họa chân dung” đẹp nhất về bọ ngựa dưới đây…