Vi khuẩn có vai trò gì trong thiên nhiên? Tác hại và lợi ích với con người?

Chúng ta hẳn đã không còn xa lạ gì với tên gọi vi khuẩn nữa. Tuy nhiên không phải ai cũng hiểu rõ về những vi sinh vật siêu nhỏ này. Vậy vi khuẩn có vai trò gì trong thiên nhiên cũng như có tác động gì tới con người? Nghi vấn sẽ được sáng tỏ ngay trong nội dung dưới đây.

Vi khuẩn là gì?

Vi khuẩn hay còn được gọi là vi trùng có tên tiếng Anh là Bacterium. Đây là một nhóm vi sinh vật đơn bào nhân sơ có kích thước siêu nhỏ và không thể nhìn thấy bằng mắt thường.

Đây là vi sinh vật nhân sơ đơn bào cho nên cấu tạo cũng vô cùng đơn giản. Chúng chỉ gồm có bộ khung tế bào, ty thể, lục lạp và chưa có nhân tế bào.

Mặc dù có kích thước vô cùng khiêm tốn. Nhưng vi khuẩn lại là giới có số lượng đông đảo nhất trong cả sinh giới. Những vi trùng này có mặt ở mọi nơi từ đất, nước, không khí, suối nước nóng. Thậm chí là cả những chất nguy hiểm như chất thải phóng xạ cũng có vi khuẩn.

Vi khuẩn có vai trò gì trong thiên nhiên?

Để nêu vai trò của vi khuẩn trong thiên nhiên. Chúng ta phải kể đến cả những vai trò “tốt” – tác động tích cực và vai trò “xấu” – tác động tiêu cực.

Tác động tích cực trong thiên nhiên

Tuy chúng ta không thể nhìn thấy chúng bằng mắt thường. Nhưng những tác động tích cực mà vi khuẩn mang lại thì chúng ta có thể dễ dàng nhận ra. Vai trò của chúng còn có vai trò vô cùng quan trọng. Đó chính là khả năng phân hủy các vật chất trong môi trường tự nhiên. Chúng là một mắt xích quan trọng trong quá trình tuần hoàn vật chất. Cụ thể công việc của chúng chính là phân hủy các vật chất hữu cơ như lá khô, xác động vật chết, gỗ mục,…

Chúng ta có thể hình dung như này để thấy được tầm quan trọng của những siêu vi này. Nếu như không có vi khuẩn thì lượng lá khô sau khi rơi xuống đất sẽ ở nguyên đó mà không bị thối, mục,… Xác động vật chết sẽ chất đống lại mà không hề bị hủy,… Điều đó sẽ khiến cho không gian thêm chật chội.

Các loại vi khuẩn sau khi phân hủy những vật chất hữu cơ đó sẽ ngấm vào lòng đất tạo nên chất dinh dưỡng cho đất từ đó góp phần thúc đẩy cây trồng sinh trường tốt. Nếu như trong đất không có vi khuẩn thì đất sẽ bị yếm khí, bạc màu, keo đất và cây trồng không thể phát triển được. Theo ước tính số lượng tế bào vi khuẩn trong một gram đất có thể lên tới 40 triệu và cả triệu tế bào vi khuẩn có trong một mm nước ngọt. Chúng có tác dụng vô cùng quan trọng cho tự nhiên.

Những siêu vi này còn kết hợp với các loại nấm men để tham gia vào quá trình chế biến nhiều sản phẩm hữu ích như ủ rượu, men làm bánh, nuôi trồng nấm, phô mai, nước tương, dưa muối, kim chi, sữa chua,… Một số chúng còn có tác dụng bảo quản thực phẩm.

Tác động tiêu cực trong thiên nhiên

Bên cạnh những ưu điểm như đã kể ở trên thì những loại vi khuẩn này cũng mang lại không ít những tác hại cho thiên nhiên. Tiêu biểu nhất cũng chính là khả năng phân hủy của mình. Cụ thể như trong nông nghiệp, việc phân hủy vật chất hữu cơ sẽ khiến cho nông sản bị hư hại. Nếu như chúng ta để của cải, khoai tây, rau củ,… lâu ngày dưới đất sẽ khiến chúng bị hư thối.

Ngoài ra, vi khuẩn cũng có thể kết hợp với các tác nhân khác như nước, độ ẩm,… làm hỏng hóc các sản phẩm sản xuất từ công nghiệp, han gỉ máy móc,…

>>> Xem thêm:

Vai trò của vi khuẩn đến với con người

Vi khuẩn có mặt ở khắp mọi nơi và cơ thể con người cũng không phải là ngoại lệ. Theo nghiên cứu, một người trưởng thành nặng khoảng 70kg sẽ có tổng khối lượng vi khuẩn lên tới 0.2kg, tập trung chủ yếu ở ruột non và ruột già. Những vi khuẩn này có tác động lớn tới cơ thể con người.

Lợi ích của vi khuẩn với cơ thể người

– Vi khuẩn trong hệ thống tiêu hóa có vai trò chính trong việc giúp con người hấp thu các chất dinh dưỡng. Những vi khuẩn này sẽ phá vỡ cấu trúc vững chắc của các loại đường phức tạp để dễ dàng hấp thụ.

– Lợi khuẩn này cũng ngăn ngừa bệnh bằng cách “chiếm đóng” những nơi mà hại khuẩn muốn bám vào thậm chí là tấn công lại các hại khuẩn.

– Nhiều vi khuẩn được dùng vào dược phẩm để chế tạo ra những loại thuốc chữa bệnh cho con người

Tác động của hại khuẩn đối với con người

Bên cạnh những lợi khuẩn, phần lớn vi khuẩn có tác động tiêu cực cho con người. Phổ biến và nguy hiểm nhất chính là vi khuẩn gây bệnh cho con người. Một số dịch bệnh phổ biến do các hại khuẩn gây ra là bạch hầu, dịch tả, kiết lỵ, bệnh dịch hạch, tụ huyết trùng, viêm phổi, lao, thương hàn,… Nhiều bệnh dịch gặp khó khăn trong việc chữa trị nên có không ít người đã tử vong.

Vi trùng cũng làm hệ miễn dịch của cơ thể bị suy yếu, dễ nhiễm bệnh hơn, sức khỏe yếu.

Các vết thương hở trên người rất dễ bị nhiễm trùng. Do vi khuẩn xâm nhập nếu không được chăm sóc kỹ lưỡng.

Đến đây hẳn quý vị cũng đã biết vi khuẩn có vai trò gì trong thiên nhiên. Hy vọng những chia sẻ trên sẽ giúp quý vị hiểu thêm về những vi sinh vật nhỏ bé này.